Ký ức bán Hương Chóa thời bao cấp,

Cứ gần tết lại nhớ quê hương, nhớ nghề làm hương làng Chóa, nhớ lần đầu đi bán hương kỷ niệm 43 năm trước. Hương Chóa rất đặc biệt: nguyên liệu 100 % từ thiên nhiên chỉ có nhựa trám và than hoa, se thủ công bằng tay, đặc biệt ngâm nước đốt vẫn cháy. Ngày tết thắp hương chóa là hóa đi sự đen đủi của năm cũ để đón vận đỏ và may mắn của năm mới.

Tháng chạp năm 1978, trời rét căm căm buộc hương lên xe phải ngụy trang như đưa người đi bệnh viện, tay nải khoác vai đạp xe hơn 50 km lên chợ Kế (phường Dĩnh kế) tp Bắc giang. Đường xa nên phải đi chiều hôm trước, ngủ trọ để sáng ra bán sớm. Nhớ hồi đó, cứ vác bó hương dạo khắp chợ, rao như sơn đông mãi võ, rao như Hàn mặc tử bán trăng: Ai mua hương tôi bán hương cho...! mà kg ai mua vì kg ai biết hương gì, buồn! Tự nhiên có tiếng còi rồi có người nói phòng thuế đuổi (thời bao cấp ngăn sông cấm chợ) vội chạy giấu hương xuống mương nước, phòng thuế đi rồi vớt hương lên đốt vẫn cháy khói thơm ngào ngạt, mọi người thấy lạ xúm lại mua chút xíu hết veo. Lần đầu làm thương mại thành công, trong lòng sung sướng, ra quán kêu ấm trà nóng và hai bánh rán một bánh đa đập phá hoành tráng. Trời đã sang chiều rất rét tay nải khoác vai đạp xe về mà lòng khấp khởi. Năm 2016 có dịp đi qua chợ Kế ghé thăm nhà năm xưa ngủ trọ, bà chủ nhà mừng đón cứ gọi là chú bán hương ngâm nước. Ông chủ nhà trọ khi xưa đã mất, kính cẩn thắp cho ông nén hương làng chóa, khói tỏa khắp nhà, trên ban thờ hình của ông mắt nheo nheo cười mãn nguyện!

Tản mạn của: Khánh Hương